Σιδηρόδρομος

Το Gulbene είναι φημισμένο, τουλάχιστον στη Λετονία, (μεταξύ άλλων) και για τη σιδηροδρομική γραμμή που το ενώνει με το Aluksne, μια πόλη στα βορειοανατολικά, πολύ κοντά στα σύνορα με τη Ρωσία.

Στο Civilization II που έπαιζα χρόνια πριν, το ανώτατο επίπεδο που μπορούσε να φτάσει ένα δίκτυο μεταφοράς ήταν το επίπεδο του σιδηροδρόμου. Στους δημιουργούς του παιχνιδιού αυτού, σκοπός του οποίου ήταν να πάρεις έναν πολιτισμό από τις σπηλιές και, ακολουθώντας τη ροή της ιστορίας όπως αυτή πράγματι διαμορφώθηκε να τον φτάσεις στην κατάκτηση του διαστήματος, ήταν προφανές ότι ο σιδηρόδρομος είναι το πρώτο χρονικά επίγειο, μηχανοκίνητο μέσο μεταφοράς και η εξέλιξή του είναι ένδειξη της ποιότητας ζωής των πολιτών μιας χώρας. Θυμάμαι όταν ήθελα να διασχίσω τη Δανία και ρώτησα μια φίλη πώς να το κάνω μου είπε “με τρένο, ας δούμε τα δρομολόγια” και όταν τόλμησα να ψελλίσω “μήπως είναι καλύτερα λεωφορείο;” κοίταξε τον πρωτόγονο φίλο της (=εμένα) με οίκτο.. Σύντομα ελπίζω να επισκεφτώ τα σουηδικά τρένα, κι ας μην περάσω έξω από το Old Traford όταν πήγα με τρένο από το Manchester στο Εδιμβούργο (γεια σου Μιμή!) ή όταν πήρα το TGV στη Γαλλία , για να μη μιλήσω για τα ιαπωικά τρένα που πήγαιναν πιο γρήγορα από τα 4G του Allou κι έπρεπε να φοράω ζώνη και να έχω τα μάτια μου κλειστά..(Από την άλλη βέβαια.. Η εμπειρία στην Ινδία, όταν ταξίδευα παστωμένος σε ένα βαγόνι, με ανθρώπους, αποσκευές, αγελάδες και κοτόπουλα, με τους μισούς ανθρώπους μέσα και τους άλλους μισούς να κρέμονται έξω από το παράθυρο σαν τσαμπιά (κλισέ παρομοίωση – πάντα ήθελα να τη γράψω..) εξακολουθεί να είναι το καλύτερο ταξίδι που έχω κάνει ποτέ, ανεξαρτήτως μέσου μεταφοράς..)

Ναι. Έχω ένα κολλήματάκι (και) με τα τρένα.. Και θέλω να φτάσει ο προαστιακός στην Πάτρα και να μη χρειάζεται να πηγαίνω στην Πλακεντίας, να παίρνω τον Προαστιακό, να αλλάζω στα Λιόσια, να κατεβαίνω στο Κιάτο, να μπαίνω σε λεωφορείο του ΟΣΕ για Ακράτα, στην Ακράτα να αλλάζω πάλι για να μπαίνω στο (αργό) τρένο που πάει Πάτρα.. (και να γίνει αυτό, τα 2 πρώτα βήματα μάλλον δεν τα αποφεύγω..). Και όλοι χαιρόμαστε να παίρνουμε το μετρό (αστικό σιδηρόδρομο) και να είμαστε στα 7 λεπτά Σύνταγμα (από Πανόρμου) όταν το λεωφορείο κάνει 40 λεπτά, το ταξί 30 και 10€ και είμαστε περήφανοι να μας λένε όλοι πόσο ωραίο και καθαρό είναι..

Αλλά το να το χρησιμοποιούμε στη καθημερινότητά μας, μάς είναι ξένο. Στην πλειονότητα από μας. Και βάζω και τον εαυτό μου μέσα, όχι για να το παίξω ευγενικός, αλλά γιατί όταν είναι να πάω κάπου, στην Ελλάδα, πρώτα σκέφτομαι αν μπορώ να χρησιμοποιήσω το αυτοκίνητο και, αν όχι, ψάχνω τα δρομολόγια του ΚΤΕΛ.

Ε λοιπόν, στη Λετονία, αυτή τη μικρή χώρα, τη φτωχή, τη χτυπημένη από την κρίση (σταματάω εδώ, οικονομικοκοινωνιολογική ανάλυση της κρίσης σύντομα), με το εμφανώς κατώτερο βιοτικό επίπεδο, στη Λετονία λέω, ούtε εδώ πολυχρησιμοποιούν τρένα.. Υπάρχει ένα ανεκτό δίκτυο, κυρίως γύρω από τη Ρίγα, αλλά παραέξω ελάχιστα πράγματα. Και είναι σχετικά κρίμα, γιατί όταν το ψηλότερο “βουνό” (μάλλον έπρεπε να βάλω περισσότερα εισαγωγικά) τους έχει ύψος γύρω στα 300 μέτρα (320) , μια χώρα τόσο επίπεδη θα μπορούσε να έχει ευρύ δίκτυο.. Δεν έχει, γιατί τώρα ενηλικιώνεται ως χώρα. Και κάποιες ανάγκες δεν μπορεί ακόμα να τις καλύψει..

Επί “κηδεμονίας” λοιπόν το δίκτυο ήταν πάνω κάτω το ίδιο. Αλλά συγκριτικά κάλυπτε πολύ μεγαλύτερο μέρος των αναγκών ενώ απλά αριθμητικά, χωρίς αναγωγή σε αναλογίες, τα δρομολόγια ήταν πυκνότερα. Το Gulbene ήταν πέρασμα του σιδηροδρόμου που ένωνε τις ακτές της Βαλτικής με τη “μητερούλα” Ρωσία (αυτοκρατορική ακόμα..). Τα εγκαίνια του τμήματος Gulbene – Aluksne εορτάζονται με πάσα επισημότητα στις 4 Σεπτεμβρίου 1903 , 14 χρόνια πριν την Οκτωβριανή Επανάσταση και 15 πριν από την πρώτη ανεξαρτησία της Λετονίας.

Το συγκεκριμένο τμήμα, 107 χρόνια μετά, είχε γενέθλια.

Τα εγκαίνια

Πλήθος από όλη τη Λετονία έσπευσε να παρευρεθεί στον εορτασμό. Το γεγονός που κάνει το συγκεκριμένο τμήμα τόσο ξεχωριστό, είναι ότι αποτελεί το μοναδικό (όλου του (περιορισμένου) σιδηροδρομικού δικτύου όλων των Βαλτικών χωρών) τμήμα του οποίου οι ράγες δεν είναι σχεδιασμένες σύμφωνα με τον “δυτικό” τρόπο (είπαμε.. κολληματάκι κολληματάκι αλλά δεν είμαι και ειδικός στην ορολογία) αλλά σύμφωνα με το λεγόμενο “σοβιετικό” (όπως επικράτησε να λέγεται σε αυτή τη γωνιά της Ευρώπης) , δηλαδή σχεδόν με το μισό πλάτος. Και, όπως νομίζω είναι προφανές, αυτό έχει αντίκρυσμα και στο μήκος – πλάτος – σχήμα των βαγονιών.

Το τρένο και οι ράγες

Πήγαμε κι εμείς εκεί, αποστολή από την οργάνωση, 2 15χρονα, η Dace και η Maija (σας θέλω συγκεντρωμένους, άλλη Maija αυτή..) , η πρώτη έκανε τη φωτογράφο, η δεύτερη τη μεταφράστρια και την PR, εγώ είχα αναλάβει κάτη άλλο τεχνολογικό, τέλοσπάνων, να μην τα πολυλογώ, η δράση σαν δράση δεν πήγε και πολύ καλά, λίγο ο καιρός, λίγο η τεχνολογία, όλα ήταν εναντίον μας..

Η ιδέα του εορτασμού ήταν: Μπαίνουμε όλοι στο τρένο (=στα τρένα), κατεβαίνουμε στην επόμενη στάση, εκεί μας περιμένουν δραστηριότητες, γιορτές- χοροί- τραγούδια, παίρνουμε το επόμενο τρένο, επόμενη στάη κλπ. Στο Gulbene ακόμα οργανωνόμασταν οπότε χάσαμε τον εορτασμό, στην πρώτη στάση έριχνε νερό με τον κουβά, όχι σταγονίτσες, και όποιος σκέφτηκε να οργανώσει party με φούσκες ήταν Ιταλός και εκτός τόπου και χρόνου – γνώρισα τη γυναίκα του και ξέρω, και στην τρίτη στάση, στο σταθμό Paparde όπου και η βροχή μας είχε κάνει τη χάρη και είχε σταματήσει πριν από μας ήταν πιο ανθρώπινα, με πιο ζεστούς και ειλικρινείς ανθρώπους, ωραίες φωνές στις χορωδίες, παραδοσιακούς χορούς σαν αυτούς που βλέπουμε στος ταινίες, π.χ. στον Ρομπέν των Δασών (και στις παρωδίες του) και στους επόμενους σταθμούς δεν πήγαμε γιατί έπρεπε να επιστρέψουμε στο Gulbene γιατί.. (βλ. επόμενη ανάρτηση)

Έχω πολλές ωραίες εικόνες στο μυαλό μου από εκείνη τη μέρα. Και κάποιες φωτογραφίες, δεν μπορούν όμως να αποτυπώσουν την ομορφιά των αναμνήσεων.

Αυτά..

Το συγκεκριμένο τμήμα χρησιμοποιείται ακόμα κανονικά, όχι δηλαδή μόνο σαν τουριστική ατραξιόν.

Α! Και δεν έχω πάει ποτέ στην Ασία..